Mehmet Rauf

Mehmet Rauf (Osmanlıca: محمد رؤف) (d. 12 Ağustos 1875, İstanbul - ö. 23 Aralık 1931), Türk hikâyeci ve romancı, şair ve oyun zazarı.[1] Mehmet Rauf'un dışında, Rauf Vicdani, Besim Rauf, Cemil Jüpon, Ali Necdet, Mehmet Nafiz imzalarını da kullandı.[2]

İstanbul'da doğmuş ve küçük yaşta edebiyat ile ilgilenmeye başlamıştır. İlk olarak Balat’taki Defterdar Mahalle Mektebi’ni bitirmiş, daha sonra Mekteb-i Bahriye'ye gitmiş, İngilizce ve Fransızca öğrenmiştir.[3] Yakından takip ettiği Halit Ziya Uşaklıgil'in eserlerine ve realizm akımına ilgi duymuştur. Fransız yazar Paul Bourget'yi okumuş ve ondan etkilenmiştir. 1896 yılından itibaren Servet-i Fünûn'da yazmaya başladı. Roman, hikâye ve tiyatro türünde eserler vermiştir. Psikolojik tahlillere büyük önem verir. Bu yüzden eserlerinde kahraman sayısı azdır.[kaynak belirtilmeli]

Romanlarında genelde İstanbul ve çevresinde yaşayan seçkin ailelerin arasında geçen aşk ilişkilerini konu almıştır. 1901 yılında önce Servet-i Fünûn dergisinde tefrika edilen ve sonra yayımlanan Eylül[4] adlı romanı Türk edebiyatının ilk psikolojik roman olarak kabul edilir[5]. Mehmet Rauf zaman zaman şiir de yazmıştır.

Soğukçeşme Askeri Rüşdiyesi’nden sonra Bahriye Mektebi’ni bitirdi. Deniz subayı olarak Girit’te staj yaptı (1894), Kiel kanalının açılış töreni için Hamburg’a (1895) gönderildi, Tarabya’da elçilik gemilerinin irtibat subaylığına atandı. İkinci Meşrutiyet’in ilanından sonra kıdemli yüzbaşıyken Bahriye’den ayrıldı. Kadınlara yönelik dergiler çıkardı, tiyatroyla ilgilendi ve gazetecilik yaptı. Halit Ziya Uşaklıgil’in desteğiyle genç yaşta yazı hayatına atılan Mehmet Rauf, “Servet-i Fünun” dergisinde beş yıl süren yazı hayatında öykü, roman, düzyazı şiir, makale, inceleme, çeviri yayımladı. Romanları “Ferda-yı Garam” ile “Eylül”, düzyazı şiirleri “Siyah İnciler” bu dergide tefrika edildi. Servet-i Fünun topluluğu içinde dili en sade yazardır.

Eserleri

Roman

1. Eylül
2. Ferda-yı Garam
3. Karanfil ve Yasemin
4. Genç Kız Kalbi
5. Böğürtlen
6. Son Yıldız
7. Tuba
8. Halas
9. Ceriha
10. Kan Damlası
11. Define
12. Bir Zambak Hikâyesi
13. Darendem
14. Kâbus

Hikâye

1. İntizar
2. Son Emel
3. Bir Aşkın Tarihi
4. Üç Hikâye
5. Aşk Kadını
6. Eski Aşk Geceleri
7. Gözlerin Aşkı
8. Aşikane
9. Hanımlar Arasında
10. Pervaneler Gibi
11. Kadın İsterse

Şiir

1. Kazım
2. Sonbahar
3. Mensur Şiirleri
4. Siyah İnciler
5. Tiyatro oyunları
6. Pembe Köşk
7. İki Kuvvet
8. Yağmurdan Doluya

Pençe (1920): İkisi de evli olan Vasfi ve Ferdiye yasak ilişki yaşamaktadırlar. Ferdiye'nin kocası bu durumu öğrenince Vasfi'yi öldürmeye kalkar. Bir yandan da Pertev'in Leman'la bir ilişkisi vardır. Ama Leman'ın sadece Pertev'le ilişkisi yoktur. Leman Pertev'le evlenebilmek için ona plan kurar. Ama uşağı Beşir'le beraber yakalanınca her şey ortaya çıkar. Pertev, son derece efendi biri olan eniştesi Ferit Bey'in tavsiyelerine uyar. Müstakbel eşini faziletli kadınlar arasından seçecektir. Vasfi ise Ferdiye'nin kocası tarafından yaralanınca, şefkati, ilgiyi yine terk ettiği karısında bulur.

Sansar (1920): Aslında teyzesinin oğlu Azmi'yi seven Lamia zorla Refik'le evlendirilir. Evin kahyası, çıkardığı dedikodularıyla Refik'in Lamia ve Azmi'yi öldürmesine zemin hazırlar.

Cidal (1911): Paris'te okumuş olan Mecdi, halasının kızı Nesime ile evlenir. Bir süre sonra halasının gelini Behice ile gizli bir ilişki yaşar. Bu iş meydana çıkmadan Behice'nin eşinin başka bir yere tayini çıkar ve giderler. Mecdi de evliliğine döner. Bu eserde güzel sanatlar önemli bir yer tutar.

Diken (1911): Nafi Bey, karısına ve kızı Bihter'e para yetiştiremez ve onlar üzerinde bir otoritesi yoktur. Mahallenin zengini olan Hami Bey yanlışlıkla Bihter'i ister. Bihter'in ailesi zenginlik hayalleri kurarken olayın aslı ortaya çıkar.

Kaynakça

• Mehmed Rauf (Aylık Ansiklopedi)